Zwrócono
się do mnie z pytaniem, która forma jest poprawna – w środę czy we środę. I w środę, i we środę, aczkolwiek drugi wariant jest znacznie rzadziej używany.
Problem, który dzisiaj poruszamy dotyczy wyrażeń przyimkowych z przyimkiem w/we.
Najogólniej
rzecz ujmując, we stosujemy, kiedy
mamy grupę spółgłoskową rozpoczynającą się od w oraz f, po których
następuje inna spółgłoska oraz gdy łączymy te przyimki z wyrazami zaczynającymi
się od dwóch innych spółgłosek, np. we
wtorek, we Francji, we Wrocławiu. Zatem we
użyjemy, gdy wyraz trudniej jest wymówić i chcemy sobie pomóc.
Często
jednak w tej regule mamy oboczności, a więc możemy stosować we i w
jednocześnie, czego dobrym przykładem są, rozpoczynające mój wywód, formy w środę oraz we środę. Fakt, że zwrotu we
środę używamy rzadziej niewątpliwie ma związek z tym, że wyrażenie w środę jest łatwiejsze w
wyartykułowaniu. Możemy również powiedzieć w
czwartek i we czwartek, ale już
tylko w poniedziałek, w piątek, w sobotę
i w niedzielę oraz tylko we wtorek.
Czyli
podsumowując, w obligatoryjnie
stawiamy przed poniedziałkiem, piątkiem, sobotą i niedzielą, we użyjemy obowiązkowo przed wtorkiem, a
przed środą i czwartkiem zastosujemy w lub
we – wedle uznania. Więcej o
przyimkach w/we rozprawia prof.
Mirosław Bańko w Małym słowniku wyrazów kłopotliwych.