Jeżeli mówimy, że coś znajduje się opodal to znaczy, że
to coś jest w pobliżu. Co zatem oznacza nieopodal? Że dany przedmiot nie znajduje się w bliskiej odległości?
Dawniej rzeczywiście powyższe wyrazy były przeciwieństwami
(antonimami), współcześnie jednak, wskutek różnych zawiłości w językowej
przeszłości polszczyzny, używa się tych słów zamiennie, traktuje się je zatem
jako synonimy. Nie jest to logiczne, gdyż odbywa się to wbrew panującym ogólnym
zasadom (por. pary dobry ≠ niedobry; smaczny ≠ niesmaczny itp.),
zachodzi w tym wypadku sprzeczność określana mianem antynomii. Sytuację tę aprobujemy, traktując ją jako wyjątek.
Przy okazji warto wspomnieć, że zarówno opodal,
jak i nieopodal mogą pełnić dwojakie funkcje. Po pierwsze, jako
przysłówki, np. Pracuję opodal (lub nieopodal). Po drugie zaś,
jako przyimki, np. Lubię spacerować nieopodal parku (lub opodal).
Warto również omówić kwestię pisowni wyrażenia z partykułą nie (por. nieopodal
czy nie opodal?). Bardzo długo wydawnictwa poprawnościowe sugerowały
pisownię rozdzielną, dziś natomiast dopuszcza się również pisownię łączną
(którą ja preferuję). Oba sposoby zapisu są równoprawne.
