piątek, 23 sierpnia 2013

Pytajnik w zdaniu pytającym, który jest częścią zdania złożonego

Spójrzmy na zdanie: Maria spytała, czy Paulina zakłada sukienkę. Czy w zdaniu tym powinniśmy postawić znak zapytania czy, tak jak uczyniłem to ja, kropkę?

Forma stworzona przeze mnie jest poprawna. Po pierwsze, nie ulega wątpliwości, że jest to zdanie złożone (ma dwa orzeczenia). Pierwsza część (Maria spytała) jest oznajmująca, choć druga może być już pytaniem ([czy] Paulina zakłada sukienkę). Musimy określić, które z tych zdań jest zdaniem nadrzędnym, a które podrzędnym (w stosunku do nadrzędnego). Niewątpliwie najistotniejsze w przykładzie jest to, że Maria spytała, a skoro tak, to jest to zdanie nadrzędne i ono warunkuje, że na końcu stawiamy kropkę.

Podobnie jest w sytuacjach, gdy na przykład piszemy maile do różnych odbiorców w różnych sprawach, zaczynając wiadomość od słów typu: Chciałbym dowiedzieć się lub Mam pytanie. Oto przykład: Chciałbym się dowiedzieć, czy na pokład samolotu mogę zabrać psa. W zdaniu sprawą nadrzędną jest to, że podmiot chce się dowiedzieć. Wtedy pytamy: „czego?”, ale nie zmienia to faktu, że zdanie w całości jest oznajmujące.