wtorek, 27 sierpnia 2013

Otworzyłem czy otwarłem?

W języku polskim jest wiele wyrazów, które budzą nasze wątpliwości co do poprawności i nierzadko okazuje się, że mimo owych wątpliwości dany wyraz jest poprawny. Tak jest w wypadku czasownika otworzyć.

W czasie przeszłym możemy powiedzieć: otworzyłem, otworzyłeś, otworzył itd., ale tak samo poprawnie będzie, jeśli użyjemy innej formy, która – trzeba przyznać – jest rzadsza, stąd z pewnością te nasze wątpliwości. Mowa tu o formach: otwarłem, otwarłeś, otwarł itd. W związku z powyższym tak zdanie: Bartosz otworzył książkę na stronie dziesiątej jest poprawne, jak również wyrażenie: Bartosz otwarł książkę na stronie dziesiątej. Mają Państwo dowolność w używaniu tego czasownika. Używając imiesłowu, możemy powiedzieć: otwarto (np. otwarto książkę) oraz otworzono (np. otworzono książkę). W tym wypadku formą rzadszą jest ta druga.

Nie powiem nic odkrywczego, ale w wątpliwościach pomocne są słowniki poprawnej polszczyzny. Nie zawsze bowiem mamy możliwość wariantywnego użycia jakichś wyrazów. Dla przykładu: możemy powiedzieć otwarłem i otworzyłem, ale dla czynności odwrotnej jedynie poprawną formą jest zamknąłem (nie: zamkłem).

Czuję, że do wspomnianego problemu wariantywnych form wyrazowych będę często wracać. Temat zatem wciąż pozostaje otwarty.