piątek, 10 lipca 2015

Czasownik „mierzić” w ujęciu etymologicznym i fleksyjnym

Dzisiaj opowiem w kilku słowach o czasowniku mierzić. Czasownik ten jest bardzo interesujący z punktu widzenia etymologii i jak się okazuje, nie najłatwiejszy, jeśli idzie o jego odmianę, dlatego warto przyjrzeć się też jego fleksji. 

Współcześnie wyraz mierzić używany jest w znaczeniu ‘wzbudzać w kimś odrazę, niechęć i irytację’. Etymologicznie jednak spokrewniony jest on z mrozem i dalej – marznięciem, które jak wiadomo, nie należy do miłych wrażeń. Dawniej wyraz ten oznaczał ‘butwienie, gnicie, namakanie’. Widać wyraźnie, w jaki sposób znaczenie uległo zmianie. Coś bowiem, co zgniło, na ogół może jedynie wzbudzać w kimś odrazę (znaczenie, w którym wyraz ten używany jest dzisiaj).

Gdy mówimy o koniugacji omawianego dziś czasownika, należy zapamiętać, że w czasie teraźniejszym odmienia się on w taki oto sposób: ja mierżę, ty mierzisz, on/ona/ono mierzi, my mierzimy, oni/one mierżą. Tryb rozkazujący przyjmuje postaci: mierź, mierźmy, mierźcie.