piątek, 28 sierpnia 2015

O deklinacji rzeczownika „kisiel”


 
Foto: Wikipedia

Rzeczownik kisiel wielu osobom sprawia problem przy odmianie, wiele osób popełnia błąd, dokonując tego zabiegu gramatycznego. W związku z tym dzisiaj artykuł traktujący o poprawnej fleksji wspomnianego już słowa.

Wyraz kisiel – w przeciwieństwie do wielu innych zakończonych na -el (por. kufel – kufla; cyrkiel – cyrkla) – nie traci w odmianie głoski „e”, dlatego poprawnie mówimy wyłącznie wówczas, jeśli to e zostanie zachowane w przypadkach zależnych. Oto przykłady zdań: (1) Nie ma kisielu (nie: kiśla); (2) Przypatruję się kisielowi (nie: kiślowi); (3) Myślę o kisielach (nie: kiślach).

Warto zwrócić uwagę na fakt, że w dopełniaczu liczby mnogiej dopuszcza się oboczność, ale w obu wypadkach nie opuszczamy „e” . Można powiedzieć, że nie ma kisieli albo kisielów. Całość zbiera poniższa tabela:

M.
kisiel
kisiele
D.
kisielu
kisieli a. kisielów
C.
kisielowi
kisielom
B.
kisiel
kisiele
N.
kisielem
kisielami
Ms.
kisielu
kisielach
W
kisielu!
kisiele!

PS Pomocny w zapamiętaniu poprawnej odmiany rzeczownika kisiel może okazać się znany związek frazeologiczny z kisielem w roli głównej. Mówimy wszak, że ktoś jest dziesiątą wodą po kisielu, a nie kiślu.