niedziela, 2 marca 2014

„Cuda” czy „cudy”?

Zapytano mnie niedawno, jaka jest poprawna forma liczby mnogiej od rzeczownika cud – cuda czy cudy. Osobę mnie pytającą zafrapowało to, kiedy usłyszała tę drugą formę. No właśnie, czy jest ona poprawna?

Tak, Drodzy Państwo, i cuda, jak i cudy są poprawnymi formami, z tym że forma cudy jest rzadsza, przez co może wydać się podejrzana. W związku z tym na przykład Jezus Chrystus mógł czynić tak cuda, jak cudy.

Warto wiedzieć, że mamy również drugie znaczenie tego rzeczownika. Wyżej jest mowa o cudzie jako zjawisku przypisywanemu działaniu sił zwanych nadprzyrodzonymi. Cudem określa się również rzecz niezwykłą i piękną, która w postaci mianownikowej także ma wariantywne formy. Możemy wtedy powiedzieć cud albo cudo. Obie formy nie budzą zastrzeżeń.

Co ciekawe, jeśli cud traktujemy jako synonim dziwactwa, cudactwa za jedynie poprawną formę uznać można wyłącznie formy cuda, np. (1) Czego on tam nie widział: parowozy, spalinowozy i inne takie cuda niewidy. (2) Kombinował, żeby cokolwiek spisać na tym kolokwium. I kręcił się, i wiercił, i obracał – przeróżne cuda tworzył.