Na facebookową skrzynkę Językowych
rozważań jakiś czas temu wpłynęło bardzo ciekawe pytanie od pani Anny. Dotyczyło
ono apostrofy skierowanej w podziękowaniu do księdza, która miałaby się rozpocząć od słów „Księże
Kapłanie”. Moja korespondentka nie była pewna, czy nie mamy tutaj do
czynienia z błędem. Mówimy wszak o księdzu proboszczu, o księdzu
katechecie, ale o księdzu kapłanie pani Ania nie słyszała.
W słowniku czytamy, że ksiądz
to ‘duchowny chrześcijański’, kapłan natomiast to ‘w
Kościołach chrześcijańskich: duchowny mający święcenia uprawniające do
odprawiania nabożeństw i udzielania sakramentów’. Z powyższych definicji
wynika, zgodnie z założeniem pani Anny, że oba te wyrazy można traktować jako
SYNONIMY (wraz z rzeczownikiem duchowny). To oznacza, że w sformułowaniu
księże kapłanie mamy istotnie do czynienia z pewną nadwyżką leksykalną. Inaczej mówiąc, owo wyrażenie jest przykładem tautologii i dlatego warto zmienić tę apostrofę.