niedziela, 16 listopada 2014

O „z powrotem” na początku i o „ni stąd, ni zowąd” na końcu

Zdarza się, że czasami w Internecie spotkam błędnie zapisane wyrażenie „spowrotem”. To błąd, który raczej – jeżeli go popełnimy – powinien nas zawstydzić.

Ponieważ mamy tu do czynienia z wyrażeniem przyimkowym, na które składa się przyimek „z” oraz wyraz „powrót”, zapisujemy je osobno, czyli z powrotem. Proszę pamiętać o tym „z”, bo owszem, głoska „z” traci tutaj dźwięczność, ale nie zmienia się w „s” jako takie (por. „z workiem”, „z Maćkiem” itp.).

Choć dzisiaj piszemy stąd, stamtąd, nie wolno nam pisać spowrotem ani też zpowrotem na wzór konstrukcji zowąd, w której doszło do zrośnięcia. Zatem tylko forma z powrotem jest poprawna, zaś w słynnym powiedzeniu należy pisać: ni stąd, ni zowąd. Ot, chciałoby się powiedzieć, złośliwość językoznawców. Przy okazji proszę pamiętać o przecinku w wyrażeniu ni stąd, ni zowąd, gdyż jeśli go nie postawimy, popełnimy błąd.