Moja rozmówczyni powiedziała mi
ostatnio, że razi ją, kiedy ktoś pyta o jakąś przyczynę, używając zaimka czemu,
np. Czemu nie byłeś wczoraj w szkole? W pewnym stopniu jej irytację
rozumiem, aczkolwiek trzeba wiedzieć, że zaimek czemu sam w sobie nie
jest zły. Wszystko zależy od sytuacji komunikacyjnej, w jakiej zostanie on
użyty.
Zarówno czemu, jak i dlaczego
są zaimkami, które mają to samo znaczenie i oba sposoby pytania o przyczynę są
stare niczym świat. Jak zauważają językoznawcy, czemu jest bardziej
potoczne, a to znaczy, że w sytuacji oficjalnej (np. w rozmowie z dyrektorem)
lepiej byłoby użyć zaimka dlaczego i tylko w tym sensie zaimek dlaczego
góruje niejako nad zaimkiem czemu. Jeśli wśród domowników lub przyjaciół
użyjemy formy czemu, a oni nas poprawią, tłumacząc, że nie mówi się czemu,
tylko dlaczego, nie do końca będą mieli rację.
