czwartek, 23 października 2014

Kanister pełen benzyny

Słowo kanister często jest używane w zniekształconej i niepoprawnej formie, jaką jest karnister. Nie wiadomo, skąd taka forma, choć językoznawcy mają na ten temat swoją teorię, o której dzisiaj w kilku zdaniach opowiem.

Niektórym wydaje się, że wyraz kanister w jakimś stopniu podobne jest do tornistra, stąd często poprzez skojarzenie dodaje się r do wyrazu kanister i powstaje (powtórzmy raz jeszcze) błędna, aczkolwiek nierzadka forma karnister. Jak zauważa prof. Bańko w „Małym słowniku wyrazów kłopotliwych”:

„Niektórzy sądzą, że nazwa ! ‹‹kanister›› ma jakiś związek z angielskim ‹‹car›› ‘samochód’ i dlatego zawiera w sobie literę ‹‹r››
[M. Bańko, Mały słownik wyrazów kłopotliwych, Wyd. PWN, Warszawa 2003, s. 119]

Warto zauważyć, że etymologia tego słowa jest zupełnie inna. Oto bowiem wyraz kanister pochodzi od łacińskiego słowa canistrum (‘kosz trzcinowy’), w którym widać, że o żadnym r pomiędzy głoskami a oraz n mowy być nie może i dlatego tylko kanister jest poprawnie zapisanym i wymówionym wyrazem.