Ostatnio moje myśli krążyły wokół
malowniczego miasteczka nieopodal Warszawy. Chodzi o miasto
Konstancin-Jeziorna. Pomyślałem, że przez swą dwuczłonowość owo miasteczko może
stanowić dylemat niejednego użytkownika polszczyzny. Dziś zatem omawiam, jak
poprawnie odmieniać tę nazwę.
Konstancin-Jeziorna (pamiętajmy
koniecznie o dywizie!) to miasto powstałe w wyniku połączenia dwóch
miejscowości: Skolimów-Konstancin i Jeziorna. Jego pierwsza część (Konstancin)
nie sprawia nam problemu. Mówimy bezbłędnie o Konstancinie albo np. że jedziemy
do Konstancina itp. Problem rodzi drugi człon tej nazwy (Jeziorna).
Rzecz wynika z faktu, że nazwa ta
może odmieniać się dwojako (i w rzeczywistości tak się odmienia) – albo
rzeczownikowo, albo przymiotnikowo. W wypadku nazwy Konstancin-Jeziorna
obowiązuje nas ta pierwsza odmiana. W związku z tym wzorcowe formy to np. Konstancina-Jeziorny,
Konstancinowi-Jeziornie itd. Sama Jeziorna to również nazwa rzeki
i tu już odmieniamy tę nazwę przymiotnikowo (Jeziornej, Jeziorną
itp.).
Całość tu poruszoną zbiera poniższa
tabela:
M.
|
Konstancin-Jeziorna
|
Jeziorna (rzeka)
|
D.
|
Konstancina-Jeziorny
|
Jeziornej
|
C.
|
Konstancinowi-Jeziornie
|
Jeziornej
|
B.
|
Konstancin-Jeziornę
|
Jeziorną
|
N.
|
Konstancinem-Jeziorną
|
Jeziorną
|
Ms.
|
Konstancinie-Jeziornie
|
Jeziornej
|
W.
|
Konstancinie-Jeziorno!
|
Jeziorno!
|
Na marginesie niniejszych rozważań warto pamiętać, że przymiotnik odmiejscowy utworzony od miasta Konstancin-Jeziorna to konstanciński, czyli bez odniesienia do drugiej części nazwy miasta.