czwartek, 30 sierpnia 2018

„Kośćmi” czy „kościami”, czyli kłopotliwy narzędnik liczby mnogiej

Czy zastanawiali się Państwo kiedyś, jak poprawnie odmienić w narzędniku liczby mnogiej takie wyrazy, jak na przykład kości (kośćmi czy kościami), gałęzie (gałęziami czy gałęźmi), dłonie (dłońmi czy dłoniami), goście (gośćmi czy gościami) itp.? Ja niejednokrotnie, dlatego dzisiaj piszę o tego typu wątpliwościach na Językowych rozważaniach.

Zasadniczo większość wyrazów (i to w każdym rodzaju) ma w narzędniku liczby mnogiej końcówkę -ami (psami, małpami, kamieniami, drzewami), choć – co nie ułatwi dzisiejszego wykładu – nie brakuje też takich wyrazów, które mają -mi (przyjaciółmi, gośćmi, ludźmi, braćmi, księżmi, końmi, liśćmi, pieniędzmi, dziećmi, dłońmi, kośćmi). Wreszcie nie brakuje też takich wyrazów, które w piątym przypadku mogą przyjąć na zasadzie oboczności dwie formy (por. gałęziami i gałęźmi, o których pisałem blisko cztery lata temu).

W wątpliwych sytuacjach pomocną dłoń może podać oczywiście słownik poprawnej polszczyzny. Zachęcam do częstego wertowania tej publikacji, jeżeli nie będziemy wiedzieli, która forma narzędnikowa jest poprawna.