wtorek, 6 listopada 2018

Kilka uwag o „dystansowaniu się”

Choć czasownik dystansować się stanowi jedną rodzinę wyrazów z rzeczownikiem dystans, ma inną łączliwość składniową od omawianego wyrazu.

Dystans można mieć do kogoś lub czegoś (także wobec kogoś lub czegoś albo w stosunku do kogoś lub czegoś), np. dystans do (w stosunku do albo wobec) samego siebie, ludzi, tego, co się stało itp. W wypadku tego rzeczownika mamy zatem trzy składniowe możliwości.

Inaczej rzecz ma się z czasownikiem dystansować się. Tutaj bowiem możemy mówić wyłącznie o dystansowaniu się wobec kogoś lub czego albo od kogoś lub czegoś, por. Dystansuje się wobec swoich uczniów lub Dystansuje się od swoich uczniów. Forma *dystansować się do kogoś lub czegoś (skonstruowana na zasadzie analogii wobec dystansu do) jest niepoprawna.