Czym różnią się przymiotniki unikalny
i unikatowy? To pytanie, zadane mi jeszcze w czasie urlopowym, dziś
omawiam w ramach Językowych rozważań.
Trzeba zacząć od tego, że oba
te przymiotniki znaczą to samo, czyli coś rzadko spotykanego, wyjątkowego.
Był moment w historii polszczyzny, kiedy pierwszeństwo oddawano
wyłącznie drugiej formie, a więc unikatowemu. Unikalny był (i w
sumie nadal jest) traktowany jako pożyczka z języka rosyjskiego. Prawda jest
jednak taka, że to właśnie unikalny bywa częściej używany przez użytkowników
języka.
Warto również zwrócić uwagę, że w
odniesieniu na przykład do ceramiki albo tkaniny można użyć jedynie formy unikatowy,
który w tym kontekście stanowi przeciwstawienie się wyrobom przemysłowym. W tym
konkretnym przykładzie nie możemy posłużyć się formą unikalny.
Pamiętać trzeba też o tym, że zarówno
unikalny, jak i unikatowy to wyrazy współcześnie bardzo
nadużywane. Lepiej niekiedy posłużyć się wyrazami bliskoznacznymi
(np. wyjątkowy, rzadko spotykany, jedyny w swoim rodzaju, niepowtarzalny
itp.).
